Hadley cellen

Wat zijn Hadley-cellen?

Hadley-cellen beschrijven een atmosferische circulatie van lucht in de buurt van de evenaar, waarbij warme, vochtige lucht in de buurt van de evenaar opstijgt en naar de subtropen beweegt, waar het als koelere, drogere lucht naar beneden daalt en weer in de richting van de evenaar beweegt.

De Hadley-cel, een fundamenteel onderdeel van de atmosferische circulatie op aarde, wordt aangedreven door de ongelijke opwarming van de planeet door de zon. De evenaar, die meer direct zonlicht ontvangt dan de polen, ervaart aanzienlijk warmere temperaturen, waardoor een continue lus van luchtcirculatie in gang wordt gezet. Hier volgt een uitsplitsing van het proces:

  • Opwarming en stijgende lucht: Intense zonnestraling bij de evenaar verwarmt de lucht, waardoor deze opstijgt en de lagedrukzone creëert die bekend staat als de intertropische convergentiezone. Terwijl deze warme, vochtige lucht opstijgt, koelt het af en condenseert het vocht, wat leidt tot de zware regenval die kenmerkend is voor tropische regenwouden.
  • Poolwaartse beweging en afkoeling: Zodra de lucht de bovenste troposfeer bereikt, stroomt het naar de polen, zowel noordwaarts als zuidwaarts. Tijdens deze beweging koelt het geleidelijk af en verliest het vocht.
  • Dalende lucht en subtropische hoogten: Tegen de tijd dat de lucht ongeveer 30 graden noorder- en zuiderbreedte bereikt, is hij aanzienlijk afgekoeld. Deze koelere, drogere lucht daalt en creëert hogedrukgebieden die bekend staan als subtropische hoogten. Deze dalende droge lucht is de belangrijkste reden voor de locatie van 's werelds grootste woestijnen op deze breedtegraden.
  • Equatorwaartse stroming en passaatwinden: Aan het oppervlak stroomt de dalende lucht terug naar de evenaar, waardoor de circulatielus compleet is. Deze stroming aan het oppervlak wordt beïnvloed door het Coriolis-effect, dat de lucht afbuigt, waardoor de constante oostenwinden ontstaan die bekend staan als de passaatwinden.

Deze cellen hebben een grote invloed op onze planeet. Ze spelen een cruciale rol in de wereldwijde atmosferische circulatie, waarbij warmte effectief wordt verdeeld. Deze circulatie geeft rechtstreeks vorm aan regionale klimaatpatronen, wat leidt tot de vorming van tropische regenwouden in de intertropische convergentiezone en de ontwikkeling van grote woestijnen in de subtropen. 

Bovendien genereren ze de passaatwinden, die van oudsher onmisbaar zijn voor de zeevaart. De seizoensverschuiving van de intertropische convergentiezone, die het zenit van de zon volgt, heeft een diepgaand effect op neerslagpatronen in de tropen. 

Tot slot is de droge, dalende lucht in de subtropen de drijvende kracht achter de vorming van iconische woestijnen zoals de Sahara, de Arabische woestijn en de Australische woestijn, en hebben ze een grote invloed op de mondiale weerpatronen.

In essentie vormen Hadley-cellen een continue lus van luchtcirculatie aangedreven door zonnewarmte, waardoor weerpatronen fundamenteel worden gevormd en ecosystemen in de tropen en subtropen worden beïnvloed.

Alternatieve namen: